شایست و نشایست (šāyist nē šāyist) یکی از مادیان های پارسیگ در زمان پیشا-اسلامی است. این نوشته دارای ۲۳ فرگرد (fragard) یا فصل است که در هر فرگردی به بررسی یکی از احکام دین زرتشتی میپردازد. شیوایی نوشتار و سادگی آن میتواند یاریهای سودمندی را در راستای زبان آموزی پارسیگ برایتان به ارمغان آورد
در این فرسته ما به فرگرد ۲۱ میپردازیم که درباره اندازه گیری سایه ساعت آفتابی برای مشخص شدن زمان درست نمازهای شبانروزی زرتشتیان است. گفتنی است که در این فرگرد ما با چند واژاک اخترشناختی و یکای اندازه‌گیری درازا آشنا خواهیم شد که جداگانه درباره یکایکشان به بحث و سخن می‌نشینیم.




واژگان💯:

♋️karzang
خرچنگ، برج خرچنگ، سرطان، برابر تیرماه
šēr♌️
شیر، برج شیر، أسد، برابر امردادماه
hōšag♍️
خوشه، برج خوشه، سنبلة، برابر شهریورماه
tarāzūg♎️
ترازو، برج ترازو، میزان، برابر مهرماه
gazdum♏️
کژدم، برج کژدم، عقرب، برابر آبان‌ماه (نکته: به پارسیگ این جاندار را کَزدُم یعنی دارنده دم گزنده می‌نامند ولی در پارسی آن را کژدم به معنای دم کج می‌خوانند)
♐️nēmasp
نیم‌اسب، برج نیم‌اسب/کماندار، رامی/ قوس، برابر آذرماه
wahīg♑️
بَهی، برج بهی/ بزغاله، جَدی، برابر دی‌ماه
dōl♒️
دول، برج دول/دلو/ آبکش، دلو، برابر بهمن‌ماه
māhīg♓️
ماهی، برج ماهی/ ماهیان، حوت، برابر اسفندماه
warrag♈️
برّه، برج بره، حَمَل، برابر فروردین‌ماه
gāw♉️
گاو، برج گاو، ثور، برابر اردیبهشت‌ماه
dōpahikar♊️
دوپیکر، برج دوپیکر، جوزاء ،برابر خردادماه
nēmrōz🔆
نیمروز، ظهر
panǰ-ēk🕑
یک پنجم، پنج‌یک
sē-ēk🕓
یک سوم، سه‌یک
gām ī dō pāy👣
گام دوپای، یکی از یکاهای روزگار ساسانی است و برابر ۵ فوت دانسته شده
gām👟
گام، یکی از یکاهای روزگار ساسانی است و برابر ۱۲ اینچ دانسته شده
axar✨
اختر، ستاره، برج، صورت فلکی. در نوشته‌های پارسیگ بیشتر به معنای برج و صورت فلکی است تا ستاره